maandag 24 september 2007

Pompoen-risotto

Zoals eerder belooft.

Ingredienten:
3 eetlepels olijfolie
300 gr (of meer) pompoen in blokjes
1 grote ui, gesnipperd
1 scheutje witte wijn
warme kippenbouillon (kan ook uit blokjes)
6 espressokopjes vol met risotto-rijst (van de soorten Arborio, Carnaroli of anders, als het maar rondkorrelig is)

In een pan met een dikke bodem laat de uien in de warme olijfolie zachtijes fruiten, voeg de blokjes pompoen toe, en dan de rijst (vuistregel is: 1 espressokopje per persoon + een beetje voor de grote eters of de lunch morgen), roer goed met een houtenlepel zodat alle rijst is bedekt met de olijfolie. Dan, scheutje bij scheutje, de kippenbouillon die ik als bijproduct van de kip had gehouden, al roerend, tot de rijst gaar is. Het kan gebeuren dat de bouillon op raakt, dan kan je doorgaan met kokend water. Het kan ook zijn dat de bouillon te zout of te sterk is (proeven ondertussen), dan ga je ook verder met water.

Wanneer de rijst gaar is, schep nog wat geraspte Parmezaanse kaas erin (staat niet onder de ingredienten, maar iedere risotto-eter hoort ook altijd een stukje parmezaanse kaas in huis te hebben, en is dat niet het geval, ik vertrouw alle Nederlanders op het feit da ze in de koelkast wat kaas voor in de boterham hebben. Raspen die kaas, dus) meng goed en serveer.

Voetnoot:
Risotto is niet een gerecht, maar een gaartechniek. Wat koken moet, doet dat in een bodempje vocht, het liefste bouillon, die desnods scheutje bij scheutje bijgevuld wordt tot het gerecht gaar is. Je zou bijvoorbeeld ook pasta al risotto of pasta risottata op deze manier kunnen koken, bijvoorbeeld met 1/3 gezeefde mosselvocht, 1/3 olijfolie (dat is veel olie, klopt, maar zeer de moeite waard) en 1/3 witte wijn. Bewaar enkele mossel ter garnering, evenwel wat fijngehaakte platte peterselie. En denk erom, nooit, maar echt nooit, kaas op mosselen of overige vis.

Terug bij de risotto: om deze resultaat te verkrijgen, moet je een rondkorrelige rijst te gebruiken. Japanse sushi-rijst is ook ideaal maar duurder dan de Italiaanse. Je kan ook gewoon rijst in veel water koken, met een saus of room scheppen, en dat wordt een water(ige)ramp, geen risotto. Haal je de rijst nog een beetje al dente uit het kookwater, laat je het nog even doorkoken met de saus en eventueel wat kookvocht erbij, dat wordt het een riso mantecato. Geen probleem, in Zuid Italie kent niemand het verschil, ze maken allerlei lekkere rijstgerechten en noemen ze doodleuk risotto. Terwijl het riso mantecato is.

Ook een prominente Nederlandse chef-vereniging kent het verschil niet: een paar jaar geleden werden 50 beromde chefs en culinaire schrijvers uit heel Europa uitgenodigd ter ere van de presentatie van een EU kookboek voor een chique lunch bij een evenwel chique Haags golfclubhuis. Lunch aangeboden door de chefvereniging. Op het menu, o.a.: risotto huppeldepoep met Basmati-rijst (een notoire langkorrelig rijst, dus ongeschikt voor risotto) en room. Koor van mijn Ierse en Poolse tafelgenoten: "Risotto maak je toch niet met Basmati?". Kijk, in die landen weten ze het wel, in de chique tent niet.

En nu weet je het ook wel.

woensdag 19 september 2007

Wat te doen met een hele kip

Ik ben dol op kip, en dan bedoel ik niet zo een smakeloos kipfilet, maar een echte kip. Of kippenlevertjes, en niertjes, en maagjes. Dus levend met een Nederlandse vegetarier betekend: verkeerde land (want ingewanden en Nederlanders, ho maar) en verkeerde tafelgenoot. Gelukkig heb ik 2 kinderen die nog opgevoed moeten worden, en die dol op vlees zijn. Dus elke af een toe kan ik wel een grote kip kopen. Die eten we dan in 2 keer op. Groot, want dan hoop ik dat het een beetje volgegroide beest is, en niet een van die turbo-opgepompte kuikentjes die in amper 3 weken slachtrijp moeten zijn.

Soms lukt het bij de horeca-groothandels een Franse kip te kopen met een keurmerk erop dat zegt dat het om een 81-dagen oud beest gaat. Zo ook dus deze keer. Ik heb een forse beest gekocht en daar moet er gekookt worden. En dan ook iets met de reestjes doen. Bouillon van het karkas, bijvoorbeeld.

Ik heb 3 vaste recepten met kip in de oven:

- zout en 2 hele geprikte citroenen in de buikholte
- zout, knoflook en een takje rosmarijn in de buikholte en ook buiten. Deze versie leent zich ideaal voor om ook nog aardappelen in grove stukken erbij de doen, met dezelfde dressing erop. Dan nemen de aardappelen tijdens het koken ook de jus van de kip in, wat ze extra lekker maakt. In dit geval moet je extra olijfolie gebruiken zodat alle aardappelen hiermee goed gecoat zijn.
- zout en balsamico azijn binnen en buiten

Leg een kip met een van deze voorbereidingen in een ovenschaal met een bodempje olijfolie. Zet in warme oven (175 graad C) met een blaadje aluminumfolie losjes erop voor 45 minuten, draai de kip om en nog 20 minuten laten garen, dan weer met de buik omhoog en zonder aluminium nog 15 à 20 minuten laten kleuren. Als je prikt met een vork, moet er witte jus eruit komen, en dan is hij gaar.

Serveer met witte rijst (de jus is zoooo lekker erbij) en rauwe groenten als vooraf. We zijn thuis dol vooral op venkel, gele paprika, komkommerplakjes en wortels, maar je kan ook denken aan rode paprika, malse bleekselderijstengels, appelpaartjes (ben ik allergisch voor) etc.

Mijn trucje is om meteen wat schaaltjes rauwkost op tafel te leggen, dan eten de kinderen ze terwijl ik de laatste dingen in de keuken klaarmaak. Gewoon, zonder sausjes of zo, want als je goede groenten gebruikt, hebben ze al smaak vanzelf. Desnoods, een beetje zout en olijfolie. Volgende keer een recept voor Bagna cauda, een sausje uit Piemonte die de groente omtovert in een volle gerecht.

Dan de restjes: je kan nog bouillon trekken met de restjes kippenbotten. Nu moet ik eerlijk zeggen dat het gebruik om met de kipcarcassen achteraf bouillon te trekken heb ik alleen in Engelse receptenboeken gelezen, Jamie Oliver voorop. En ik zal ook erbij voegen, dat als Italiaanse dit mij een beetje onsmakelijk leek. Ik bedoel maar, achtegebleven botten in de boorden van mensen zijn toch afval? Daar maak ik geen bouillon van? (Smaken ze bovendien nog ergens naar, als ze al een keer gekookt zijn). Feit is dat als je kip goed gaar is, tijdens het portioneren vallen de botten spontaan uit het vlees, dus je hoeft geen halfgekauwde botten uit de afwas redden.

Deze botten deed ik in een grote pan met water, zout, 1 ui, 2 stengels bleekselderij en 1 laurierblad. Lekkere bouillonnetje is het geworden, ik heb kleine pasta erin gekookt, en de rest bewaard voor de pompoenrisotto die ik van plan ben morgen te maken.

Resultaten:
De kinderen hebben de kip graag bekeken en gegeten. Ze hebben het als vogel erkend, en daar gaat me om, dat ze weten waar voedsel vandaan komt. Eerstgeboren aarzelde in het begin, want zo is hij nu eenmaal, maar ukketje was meteen heel entusiast. Ze vroegen waar die kip vandaan komt, wie maakt het. Oei, dat is gevaarlijk, voor ik het weet heb ik weer twee vegetariers erbij die het zielig voor de diertjes vinden. Dan kan ik niet meer zo makkelijk een hele kip maken (ach, waarom niet, eet ik het gewoon in een week zelf op).

Goed, je bent een eerlijke antwoord aan je kinderen verplicht, dus dan zei ik het. Dat een meneer de kuikentjes groot gevoed had, en dat dan een andere meneer de veertjes geplukt had, want veertjes lusten we niet, toch? (Neeee, bah). Was er nog poep in de kip gebleven? Nee, zei eerstgeboren zelf, dat hadden de meneeren weggehaald. Gelukkig. De hele slachterijverhaal heb ik voor een andere keer bewaard.

maandag 17 september 2007

Bloemkoolcurry

Ik weet nooit wat te doen met bloemkool, behalve in de groentesoep (zie Minestrone) en onder azijn. Maar Monique heeft recent een curry gesuggereerd, dus bij deze.

Nu dat ik erover nadenkt: bloemkoolcurry. Bloem-kool-curry. Het heeft een muzikale klank. Zeg het nog een keer, nu snel. Leuk, he?

Ingredienten voor 4:
1 bloemkool, in roosjes
1 grote ui, gesnipperd
Garam Masala, n.s.
1/2 blik kokosmelk
vissaus
3 eetlepels olijfolie

Laat in de olijfolie de gesnipperde ui fruiten, voeg meteen 2 koffielepeltjes Garam Masala (of naar eigen smaak), laat pruttelen en geniet van de geur. Voeg de bloemkool en de kokosmelk, meng goed en laat op laag vuur, met een deksel erop, koken tot de bloemkool gaar is, maar nog niet papperig. Serveer met Basmati-rijst.

maandag 10 september 2007

Pimp up your 'restjes'

Na een wat zware week met veel werk en/of vertier buitenhuis, zag onze voedzame weekend er zo uit: vrijdagavond, iedereen een halve pizza thuis van de Italiaan om de hoek, voor ik in mijn eentje naar 'Body Lounge' toe ging. 'Body Lounge' gaat door het leven als een toneelproductie, dus zat in het programma van het Fringe festival, maar ik zou het eerder beschouwen als een extra-bodily experience. Culinair gezien, kreeg ik een stukje chocola, een snoepje, een van die smakeloze waterzakjes die in der lande als pruim door het leven gaan, en wat glazen water. Dit allemaal geblinddoek, dus eten met alleen je neus en tast en mond als waarnemers is weer iets anders dan eten met je ogen open.

Zaterdag, repetitie en opening tentoonstelling in Oude Kerk waar we op 23 september gaan optreden. Mijn 5-jarig kind ging mee voor een lunch bij cafe de Jaren: pistou-soep en Thom Kha Khai voor de grote mensen, spaghetti met gehaktballetjes en salade en een broodje voor meneertje. Die consequent maar een halve balletje at (die van mij zijn toch de imprinting-balletjes), voor slappe spaghetti verdronken in een zee van overbodige saus is hij weer veel te veel Italiaans, de salade had ik eigenlikjk voor mijzelf besteld, dus hij at een broodje boter en een chocomel. We grote Italianen aanwezig de rest. 's Avonds doodmoe naar huis, geen zin om te koken, weet je wat? Pizza bij Sebastiano op de Ceintuurbaan. Ook de gehaktballetjes van oom Sebastiano zijn een goede imprinting voor mijn kids. Na de pizza kregen we cadeau een fles prosecco voor thuis, gezien zondag onze 12de huvelijksdag was.

Zondag, papa moet werken en mamma neemt kids naar de ballebak van Ikea, om te dagdromen over mijn toekomstige ideale keuken. Ikea lunch, weer balletjes met friet. 's Avonds, aperitief met de Prosecco van Sebastiano bij een vriend met kapotte poot, en dan afhalen bij Chinees voor ons tweeen en een gebakken eitje voor de kids. Allen, zijn ze bij de Chinees een gerecht vergeten, en ik weet niet eens welke, dus ik moest terug. Na lang wachten krijg ik twee superverse bakjes, met extra rijst.

Dus vandaag moet ik mijn rijstrestjes oppimpen. Geen makkelijke opgave na al deze verwennerij van de vorige 3 dagen. Ik ga voor licht en gezond met zalm en courgette, maar de kinderen eten alleen wat rijst en een appel. Ach, why do I bother anyway?

Pimp up met zalm en courgette

Ingredienten:
- 4 eetlepels olijfolie
- 1/2 grote rode ui (reestje van donderdag)
- 1/2 grote courgette (reestje uit vorige week, weet je nog?)
- 3 mootjes zalm uit diepvries (uit voorraad voor donkere tijden)
- 1 bakje rijst (reestje Chinees van gisteren)
- zout naar smaak

Snij de ui in stukjes en laat even fruiten in de olijfolie. Wanneer de geur superlekker is, voeg 3 mootjes zalm direct uit diepvries, doe er zout naar smaak op en dek met deksel, op laag vuur 10 minuten laten stoven. Daarna, voeg de in stukjes gesneden courgette toe, meng alles goed, en laat even de courgettes zachtjes stoven, zonder deksel als de zalm te veel water heeft afgestaan. Na andere 10 minuten, servern met rijst ernaast. Ik heb alles opgegeten, zo lekker vond ik het. Gelukkig maar, want anders had ik weer restjes over.

zondag 9 september 2007

Bowine's quiche

Vanavond op bezoek bij Bowine, de quiches en salade''s koningin.


Als ik geen tijd en geen zin heb om te koken maak ik pasta of een soep. Zij maakt quiche, die in een handomdraai klaar is. Vanavond tijdens het aperitief, heeft ze gewoon een pakje bladerdeeg geopend en daarmee een quichevorm bedekt. Volgens mij heeft ze er dan met een vork gaatjes in geprikt. Inmiddels liet ze een paar mootjes zalm met ui in boter fruiten, met zout en peper, met een vork de zalm geprakt, dit allemaal op de bladerdeeg gelegd, (de oven was toen al aan, 180 graag neem ik aan), een ei met slagroom geklopt en erovereen gegoten, in de oven en klaar, nog even 15 minuten om te voortafelen. Want zoveel heb ik geleerd: Italianen houden van natafelen, Nederlanders van voortafelen, met een glaasje wijn of sap en wat knabbeltjes erbij. Leve de cultuurverschillen.

zondag 2 september 2007

Courgettesoep met tonijn

Als ik niet weet wat moet ik koken, dan ga ik boodschappen doen. Je vindt altijd iets supervers en superlekker, en dan komt een nieuwe recept vanzelf. Zo ook gisteren met vis.

Ik vond een geweldig tonijn "yellow fin" om rauw gegeten te worden, en ook al ben ik zelf niet zo dol op rauwe vis, elke af en toe lukt het toch.

Voor de lunch heb ik gewoon een tartaartje gemaakt. Met een mes een mootje tonijn fijn snijden, op smaak brengen met rijstazijn, zout en coriander, eten met zuurdesem grissini (a lievitazione naturale staat erop) en zo is het gedaan. Op een schaaltje ernaast wat extra groente in zuur. Er bleven twee moten tonijn over.

's Avonds moest toch iets voor de kinderen aan tafel komen en dan dacht ik aan courgette soep (had nog een gigantisch exemplaar uit mijn schoomoeder's kas).

Ingredienten voor de soep:
1/2 ui (groot) in stukjes
1 teentje knoflook
1/2 giant courgette, zaden binnen verwijderd en in grove stukken gehakt
2 eetlepels olijfolie
4 glazen water
1 stukje gorgonzola zo groot als een ei, ongeveer
2 eetlepels mascarpone

Ingredienten voor de tonijn:
2 moten verse tonijn
2 eetlepels lichte Japanse soyasaus
2 eetlepels Japanse rijstazijn
2 eetlepels mirin (Japanse kookwijn)

In een pan met een dikke bodem laat in de olijfolie de ui fruiten. Na een paar minuten voeg er het teentje knoflook toe, en na nog een minuut de courgette. Laat op middelgrote vuur alles doorbakken en na 5 minuten voeg er het water toe. Laat met deksel op nog 10 minuten koken. voeg daarna de mascarpone en de gorgonzola en met een stafmixer pureer het. Haal uit het vuur, proef naar zout (moet een klein beetje flauw blijven).

Voor de kinderen heb ik apart kleine sterretjespasta gemaakt (uit een etnische slager aan de Ten Cate-markt) en de soep zo geserveerd (hebben ze toch te weinig van gegeten: te veel gesnoept bij een feestje). Voor ons heb ik de tonijn in streepjes (1cm x 3cm x 0,5 cm, ongeveer) kort gebakken op een met olijfolie gestreken koekenpan, omgedraaid en dan de mengsel van soja, rijstazijn en mirin toegevoegd. Als de marinade opgedroogd was (maakt een lekkere gecarameliseerde korstje), dan heb ik de tonijnstukjes in een diepe bord soep opgeschept, en het was erg lekker. We hebben een tweede bord genomen en dan hoefden wij absoluut niks anders meer.

Wat ik niet snap, we eten toch zo gezond, ik snoep niet erg veel ( maar wel walnoten en amandelen, dat zal het zijn) en toch ben in in de zomer 3 kg. aangekomen. Erg, he?